नागपूर:प्रतिनिधि
दि:०५:जुलै:येत्या काळात देशात पेट्रोल 15 रुपये प्रतिलिटर दराने उपलब्ध होईल, असा दावा केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांनी केला आहे. हे सर्व इथेनॉलच्या मदतीने होईल. येत्या काळात शेतकरी हा केवळ अन्नदाताच नाही तर ऊर्जा देणाराही बनेल, कारण ही संपूर्ण प्रक्रिया देशातील शेतकरी करणार आहेत
नितीन गडकरी म्हणाले- मी टोयोटा कंपनीची वाहने ऑगस्टमध्ये लॉन्च करत आहे. ही सर्व वाहने शेतकऱ्यांनी तयार केलेल्या इथेनॉलवर चालतील. 60% इथेनॉल, 40% वीज आणि नंतर त्याची सरासरी पकडली जाईल, तर पेट्रोलची किंमत 15 रुपये प्रति लिटर होईल. 16 लाख कोटी रुपयांची आयात आहे. आता हा पैसा शेतकर्‍यांकडे जाणार आहे. नितीन गडकरी मंगळवारी राजस्थानमधील प्रतापगडच्या दौऱ्यावर होते. येथे त्यांनी 5600 कोटी रुपयांच्या 11 प्रकल्पांची पायाभरणी, लोकार्पण आणि उद्घाटन केले.
E20 पेट्रोल म्हणजेच इथेनॉल मिसळलेले पेट्रोल हा एक प्रकारचा अल्कोहोल आहे, जो स्टार्च आणि साखरेच्या किण्वनातून बनवला जातो. यासाठी उसाचा रस, मका, कुजलेले बटाटे, कुजलेल्या भाज्या, गोड बीट, ज्वारी, बांबू किंवा पेंढा यांचा वापर केला जातो. गहू आणि तांदळाच्या भुसाला भुस म्हणतात. या सर्व गोष्टी शेतात केल्या जात असल्याने ही ऊर्जा शेतकरीच देणार असल्याचे गडकरी म्हणाले.
यातून तयार होणाऱ्या इंधनापैकी 80% पेट्रोल आणि 20% इथेनॉल असेल. ज्याला E20 पेट्रोल म्हणतात. सध्या पेट्रोलमध्ये फक्त 10% इथेनॉल मिसळले जाते, पण भविष्यात त्याचे प्रमाण वाढवले जाईल. यामुळे E20 पेट्रोलची किंमत कमी होईल. ते वाहनांमध्ये वापरले जाऊ शकते. याला चालना देण्यासाठी केंद्र सरकारने EBP म्हणजेच इथेनॉल ब्लेंडिंग प्रोग्राम सुरू केला आहे, ज्या अंतर्गत 2025 पर्यंत देशात सर्वत्र E20 पेट्रोल पंप उपलब्ध करून देण्याचे लक्ष्य आहे.
नवीन मॉडेलच्या सर्व वाहनांमध्ये इथेनॉलपासून बनवलेले पेट्रोल वापरले जाईल. याचे कारण म्हणजे येथे उत्पादित होणाऱ्या बहुतांश वाहनांमध्ये बीएस-4 ते बीएस-6 स्टेजपर्यंतची इंजिने असतात. इथेनॉल ब्लेंडिंग प्रोग्राम अंतर्गत केंद्र सरकारने इंजिन निर्मात्यांना ई20 पेट्रोलसाठी इंजिन बनवण्याच्या सूचना आधीच दिल्या आहेत.
जुन्या वाहनांमध्येही याचा वापर केला जाऊ शकतो, परंतु यामुळे वाहनात कमी मायलेज आणि कमी पॉवर मिळण्याची शक्यता आहे. मात्र, जुन्या वाहनाच्या इंजिनमध्ये काही बदल केले जाऊ शकतात. परंतु वाहन खूप जुने असेल तर ते नवीन भंगार धोरणानुसार स्क्रॅप केले जाऊ शकते
पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिसळण्याचे काम तेल कंपन्या करतात. सध्या देशातील पानिपत, कोईम्बतूर, मदुराई, सेलम आणि तिरुची येथे असलेल्या इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेडच्या टर्मिनल्सवर इथेनॉलचे मिश्रण केले जात आहे. त्याचप्रमाणे हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड हे काम त्यांच्या चेन्नई टर्मिनलमध्ये आणि भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड चेन्नई त्यांच्या करूर टर्मिनलसह करते